Mustafa Kemal Atatürk

                        

Noem in Turkije de naam Atatürk en de mensen springen als het ware in de houding. Wat deze man voor zijn land en het volk heeft betekent is niet te beschrijven. Zelfs heden ten dage wordt Atatürk nog steeds vereerd. In hotels, de echte Turkse restaurants van niveau, alsmede in openbare gebouwen, overheidsgebouwen en zelfs bij vele mensen hangt het portret van Atatürk. In 1881 wordt een jongetje geboren in het stadje Selanik (het tegenwoordige Thessaloniki op het Griekse vasteland). Door zijn ouders werd aan hem de naam Mustafa gegeven. Na zijn lager onderwijs begint Mustafa in 1893 met een opleiding aan het militair lyceum. Hier verwierf Mustafa de naam 'Kemal', die 'volmaakt' betekent. Na deze studie volgt Mustafa Kemal de militaire academie, waar hij als luitenant afstudeert en in het leger van de Osmanen gaat dienen.

Mustafa Kemal neemt deel aan vele oorlogen, waarbij hij tijdens de eerste Balkanoorlog promoveert tot Generaal. De rang van generaal is een zeer hoge positie en wordt ook met de betiteling "Pasa" (Pasja) vereerd. Vanaf dat moment spreken de Turken over Mustafa Kemal Pasa. Tijdens de Balkanoorlog en de eerste wereldoorlog behaalt Mustafa Kemal vele overwinningen. Ondanks de overwinningen van Mustafa Kemal verliezen zowel, de Osmanen alsook de Duitsers de 1e wereldoorlog (1918). Twee jaar na het verlies van de 1e wereldoorlog komt in Ankara de Nationale Vergadering tot stand en wordt Atatürk voorzitter van deze vergadering. Tijdens deze vergadering wordt een eed gezworen om alle vijanden van de Turken uit Anatolië en West-Tracië te verdrijven.  Hiermee begon de Turkse bevrijdingsoorlog. De laatste Osmaanse sultan Mehmet VI, die na het verlies van de 1e wereldoorlog, als speelbal (pion) diende van de Engelsen, betitelde Mustafa Kemal als rebel. Na de oorlog neemt Atatürk de macht over en wordt in 1923 de republiek Turkije opgericht en wordt Ankara de hoofdstad. Atatürk wordt de eerste president van de Republiek Turkije.

Het jaar 1928 was een zeer belangrijk jaar voor de Turken. Onder invloed van Atatürk werd de hervorming in Turkije ingezet naar westers voorbeeld. Het Latijnse alfabet wordt ingevoerd, de Gregoriaanse kalender en het monogame huwelijk. De zondag wordt erkent als rustdag, vrouwenkiesrecht wordt ingevoerd en het gebruik van familienamen in Turkije. Het recht voor vrouwen wordt gelijkgesteld aan het mannenrecht en Atatürk verbood ook het dragen van sluier en fez. In 1934 kreeg Mustafa Kemal bij wet de achternaam 'Atatürk', en vertaald betekent dat "Vader der Turken".
Mustafa Kemal overleed in 1938 op 57-jarige leeftijd aan levercirrose. Hij werd in Ankara begraven in een speciaal voor hem gebouwd mausoleum: Anıtkabir. Atatürk geniet in het hedendaagse Turkije nog steeds een haast mythische status en openbare kritiek op hem in de media wordt nochtans niet toegestaan. Zijn portret hangt nog steeds in ieder openbaar gebouw. Ook staat zijn afbeelding op de lira, de Turkse munteenheid.

Menu